Những thách thức và hướng đi cho ngành rượu bia tại Việt Nam

Ngành rượu bia Việt Nam đang gặp nhiều thách thức trước tình hình tiêu thụ giảm, thuế tăng và các quy định quảng cáo nghiêm ngặt. Để thích ứng và phát triển, doanh nghiệp cần điều chỉnh chiến lược, nắm bắt xu hướng mới như đồ uống ít cồn/không cồn và tối ưu hóa quảng cáo kỹ thuật số. Cùng GOBRANDING tìm hiểu chi tiết thông qua bài viết dưới đây nhé!

I. Thách thức của các doanh nghiệp ngành rượu bia

Theo Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát Việt Nam (VBA), ngành rượu, bia đã ghi nhận mức lợi nhuận bình quân toàn ngành liên tục suy giảm từ 6-12% một năm trong giai đoạn 2021-2022, riêng trong năm ngoái giảm từ 10-12% so với trước đó.

Trong 8 tháng đầu năm 2024, sản lượng toàn ngành cũng giảm gần 4% so với cùng kỳ năm trước. Điều này đã tác động đến nguồn thu ngân sách và ảnh hưởng đến lực lượng lao động cùng các ngành phụ trợ như cung cấp nguyên liệu và logistics.

Các doanh nghiệp sản xuất rượu bia đang lo lắng rằng sự sụt giảm tiêu thụ do ảnh hưởng của dịch Covid-19 và Nghị định 100 sẽ thêm “trầm trọng” khi mức thuế tiêu thụ đặc biệt tiếp tục gia tăng, khiến họ gặp nhiều khó khăn.

Ngoài ra, ngành đồ uống có cồn không thuộc đối tượng giảm thuế VAT nên không nhận được hỗ trợ và phải tuân thủ nhiều quy định hạn chế từ bốn Luật lớn như: Luật Phòng chống tác hại của rượu bia; Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt; Luật Thương mại; và Luật Quảng cáo, thương mại điện tử và bảo vệ môi trường.

Theo thống kê của Hiệp hội VBA, gần 95% thị phần tiêu thụ bia tại Việt Nam đang nằm trong tay bốn thương hiệu lớn gồm Heineken, Sabeco, Habeco và Carlsberg. Tuy nhiên, các “ông lớn” này cũng đang gặp không ít khó khăn. Lần đầu tiên sau nhiều thập kỷ, Heineken tại thị trường Việt Nam ghi nhận mức sụt giảm hai con số trong năm 2023.

II. Xu hướng tiêu dùng ngành rượu bia thay đổi

Theo Forbes, quan điểm hạn chế bia rượu (NoLo – No and Low Alcohol) ngày càng phổ biến trong giới trẻ đã khiến nhu cầu đồ uống có cồn sụt giảm đáng kể. Dự báo cho thấy doanh số các sản phẩm đồ uống không cồn sẽ tăng 25% trong giai đoạn 2022-2026 khi các công ty rượu, bia phải điều chỉnh chiến lược kinh doanh để thích ứng với thị trường.

Anheuser Busch InBev, một trong những tập đoàn bia lớn nhất thế giới, thậm chí dự báo rằng mảng kinh doanh bia không cồn có thể chiếm tới 1/5 tổng doanh số của họ vào năm 2025. Khi tổng giá trị thị trường đồ uống không cồn vượt mức 11 tỷ USD vào năm 2022, nhiều công ty bia rượu như Anheuser đã quyết định thay đổi định hướng kinh doanh để đáp ứng nhu cầu mới.

Forbes cũng cho biết thế hệ Gen Z hiện tiêu thụ bia rượu ít hơn 20% so với Millennials. Xu hướng chăm sóc sức khỏe ngày càng tăng đã khiến lượng tiêu thụ đồ uống có cồn giảm mạnh.

III. Quy định về quảng cáo cho ngành rượu, bia

1. Rượu có độ cồn trên 15 độ

Theo quy định tại khoản 3 Điều 7 của Luật Quảng cáo 2012 và khoản 7 Điều 5 của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019, việc quảng cáo các loại rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên là hành vi bị cấm.

Vì thế các doanh nghiệp rượu bia thường chọn phương án quảng bá văn hóa và câu chuyện thương hiệu để tránh quảng cáo trực tiếp đến ngành hàng mà vẫn tiếp cận được với khách hàng.

2. Rượu và bia có độ cồn dưới 5,5 độ

Theo Điều 12 của Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia năm 2019, quảng cáo đối với các sản phẩm rượu và bia có nồng độ cồn dưới 5,5 độ phải bao gồm cảnh báo nhằm phòng ngừa và chống tác hại của rượu, bia.

Quảng cáo trên báo điện tử, trang thông tin điện tử, các phương tiện điện tử, thiết bị đầu cuối và thiết bị viễn thông phải được trang bị hệ thống công nghệ chặn lọc cùng phần mềm kiểm soát độ tuổi người truy cập, nhằm ngăn người dưới 18 tuổi tiếp cận, tìm kiếm và truy cập thông tin về rượu, bia.

Quảng cáo không được thể hiện các nội dung sau:

• Có thông tin, hình ảnh nhằm khuyến khích uống rượu, bia; thông tin rượu, bia có tác dụng tạo sự trưởng thành, thành đạt, thân thiện, hấp dẫn về giới tính; hướng đến trẻ em, học sinh, sinh viên, thanh niên, phụ nữ mang thai;
• Sử dụng vật dụng, hình ảnh, biểu tượng, âm nhạc, nhân vật trong phim, nhãn hiệu sản phẩm dành cho trẻ em, học sinh, sinh viên; sử dụng người chưa đủ 18 tuổi hoặc hình ảnh của người chưa đủ 18 tuổi trong quảng cáo rượu, bia.

Ngoài ra, quảng cáo rượu, bia có nồng độ cồn dưới 5,5 độ không được thực hiện qua các phương tiện sau:

• Sự kiện, phương tiện quảng cáo và sản phẩm dành cho người chưa đủ 18 tuổi, học sinh, sinh viên, thanh niên, hoặc phụ nữ mang thai;
• Phương tiện giao thông;
• Trên báo nói, báo hình ngay trước, trong và sau các chương trình dành cho trẻ em; trong khung giờ từ 18 giờ đến 21 giờ hằng ngày, ngoại trừ các chương trình thể thao có bản quyền phát sóng trực tiếp từ nước ngoài và các trường hợp theo quy định của Chính phủ;
• Phương tiện quảng cáo ngoài trời không tuân thủ quy định về kích thước và khoảng cách từ khu vực giáo dục, khu vui chơi và giải trí dành cho người dưới 18 tuổi.

3. Rượu có độ cồn 5,5 – 15 độ và bia có độ cồn từ 5,5 độ

Theo Điều 13 Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia 2019, việc quảng cáo rượu có độ cồn từ 5,5 độ đến dưới 15 độ và bia có độ cồn 5,5 độ trở lên phải tuân thủ các quy định áp dụng cho quảng cáo rượu, bia dưới 5,5 độ, và không được quảng cáo trong các trường hợp:

• Trong các chương trình văn hóa, sân khấu, điện ảnh, và thể thao.
• Trên các phương tiện quảng cáo ngoài trời, trừ biển hiệu tại cơ sở kinh doanh rượu, bia.

IV. Tổng kết và hướng đi cho ngành rượu, bia

Trước những thách thức về kinh tế, quy định pháp lý, và xu hướng tiêu dùng thay đổi, ngành rượu bia tại Việt Nam đang đứng trước giai đoạn chuyển mình cần thiết. Dù phải đối mặt với việc giảm tiêu thụ, thuế tăng cao, và các hạn chế nghiêm ngặt trong quảng cáo, các doanh nghiệp trong ngành vẫn có cơ hội để thích ứng và phát triển.

Một số chiến lược sau đây có thể giúp các công ty trong ngành rượu, bia vượt qua khó khăn và đón đầu thị trường:

• Phát triển sản phẩm mới đáp ứng xu hướng NoLo: Sản phẩm đồ uống không cồn hoặc ít cồn đang thu hút sự quan tâm từ thế hệ trẻ, đặc biệt là Gen Z và Millennials, những người quan tâm nhiều đến sức khỏe.
• Chuyển sang quảng cáo và tiếp thị kỹ thuật số: Để tuân thủ các quy định nghiêm ngặt về quảng cáo và tiếp cận đúng đối tượng khách hàng, doanh nghiệp có thể tận dụng các kênh tiếp thị kỹ thuật số. Cụ thể, họ có thể nhắm vào khách hàng theo độ tuổi, sở thích, tạo ra nội dung hấp dẫn và sử dụng công nghệ kiểm soát để đảm bảo chỉ người đủ tuổi mới tiếp cận được quảng cáo.
• Hợp tác với các đơn vị tiếp thị chuyên nghiệp: Trong bối cảnh biến động, một chiến lược tiếp thị mạnh mẽ và hiệu quả có thể mang đến lợi thế cạnh tranh. Hợp tác với các công ty như GOBRANDING sẽ giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa chiến dịch quảng bá sản phẩm và tiếp cận thị trường hiệu quả.

GOBRANDING chuyên cung cấp các phương án chiến lược tiếp thị kỹ thuật số phù hợp với doanh nghiệp, quản lý thương hiệu trực tuyến và đảm bảo tuân thủ các quy định quảng cáo, giúp doanh nghiệp phát triển bền vững.

GOBRANDING có nhiều giải pháp tiếp thị từ SEO, quảng cáo kỹ thuật số (Google Ads, Facebook Ads) đến xây dựng thương hiệu bền vững với dịch vụ Global Omnichannel Traffic, giúp các doanh nghiệp trong ngành rượu, bia xây dựng chiến lược tiếp thị phù hợp trong bối cảnh thị trường thay đổi.

Hãy liên hệ với GOBRANDING để tìm hiểu thêm về cách tối ưu hóa nhận diện thương hiệu trên nền tảng trực tuyến và nâng cao hiệu quả tiếp cận khách hàng.

V. Kết luận

Những thông tin trên đã mô tả sơ lược về những thách thức mà ngành rượu, bia tại Việt Nam đang gặp phải và những hướng giải quyết cho việc tiếp cận khách hàng. Hy vọng bài viết này đã mang đến cho bạn những thông tin hữu ích. Liên hệ GOBRANDING để nhận tư vấn miễn phí các gói dịch vụ phát triển thương hiệu số.